рднाрд░рддीрдп рд╕ंрд╡िрдзाрди рдХे рдиिрд░्рдоाрддा рдбा. рднीрдорд░ाрд╡ рдЖंрдмेрдбрдХрд░ рдХा рдЬрди्рдо 14 рдЕрдк्рд░ैрд▓, 1891 рдХो рдорд╣ू (рдо.рдк्рд░.) рдоें рд╣ुрдЖ рдеा। рдЙрдирдХे рдкिрддा рд╢्рд░ी рд░ाрдордЬी рд╕рдХрдкाрд▓ рддрдеा рдоाрддा рднीрдоाрдмाрдИ рдзрд░्рдордк्рд░ेрдоी рджрдо्рдкрддि рдеे। рдЙрдирдХा рдЬрди्рдо рдорд╣ाрд░ рдЬाрддि рдоें рд╣ुрдЖ рдеा, рдЬो рдЙрд╕ рд╕рдордп рдЕрд╕्рдкृрд╢्рдп рдоाрдиी рдЬाрддी рдеी। рдЗрд╕ рдХाрд░рдг рднीрдорд░ाрд╡ рдХो рдХрджрдо-рдХрджрдо рдкрд░ рдЕрд╕рдоाрдирддा рдФрд░ рдЕрдкрдоाрди рд╕рд╣рдиा рдкрдб़ा। рдЗрд╕рд╕े рдЙрдирдХे рдорди рдХा рд╕ंрдХрд▓्рдк рдХ्рд░рдорд╢ः рджृрдв़ рд╣ोрддा рдЧрдпा рдХि рдЙрди्рд╣ें рдЗрд╕ рдмीрдоाрд░ी рдХो рднाрд░рдд рд╕े рджूрд░ рдХрд░рдиा рд╣ै।
рд╡िрдж्рдпाрд▓рдп рдоे рдЙрди्рд╣ें рд╕рдмрд╕े рдЕрд▓рдЧ рдмैрдардиा рдкрдб़рддा рдеा। рдк्рдпाрд╕ рд▓рдЧрдиे рдкрд░ рдЕрд▓рдЧ рд░рдЦे рдШрдб़े рд╕े рдкाрдиी рдкीрдиा рдкрдб़рддा рдеा। рдПрдХ рдмाрд░ рд╡े рдмैрд▓рдЧाрдб़ी рдоें рдмैрда рдЧрдпे, рддो рдЙрди्рд╣ें рдзрдХ्рдХा рджेрдХрд░ рдЙрддाрд░ рджिрдпा рдЧрдпा। рд╡рд╣ рд╕ंрд╕्рдХृрдд рдкрдв़рдиा рдЪाрд╣рддे рдеे, рдкрд░ рдХोрдИ рдкрдв़ाрдиे рдХो рддैрдпाрд░ рдирд╣ीं рд╣ुрдЖ। рдПрдХ рдмाрд░ рд╡рд░्рд╖ा рдоें рд╡рд╣ рдПрдХ рдШрд░ рдХी рджीрд╡ाрд░ рд╕े рд▓рдЧрдХрд░ рдмौрдЫाрд░ рд╕े рд╕्рд╡рдпं рдХो рдмрдЪाрдиे рд▓рдЧे, рддो рдордХाрди рдоाрд▓рдХिрди рдиे рдЙрди्рд╣ें рдХीрдЪрдб़ рдоें рдзрдХेрд▓ рджिрдпा।
рдЗрддрдиे рднेрджрднाрд╡ рд╕рд╣рдХрд░ рднी рднीрдорд░ाрд╡ рдиे рдЙрдЪ्рдЪ рд╢िрдХ्рд╖ा рдк्рд░ाрдк्рдд рдХी। рдЧрд░ीрдмी рдХे рдХाрд░рдг рдЙрдирдХी рдЕрдзिрдХांрд╢ рдкрдв़ाрдИ рдоिрдЯ्рдЯी рдХे рддेрд▓ рдХी рдвिрдмрд░ी рдХे рдк्рд░рдХाрд╢ рдоें рд╣ुрдИ। рдпрдж्рдпрдкि рд╕рддाрд░ा рдХे рдЙрдирдХे рдЕрдз्рдпाрдкрдХ рд╢्рд░ी рдЕрдо्рдмा рд╡ाрдбेрдХрд░, рд╢्рд░ी рдкेंрдбрд╕े рддрдеा рдоुрдо्рдмрдИ рдХे рдХृрд╖्рдгाрдЬी рдХेрд▓ुрд╕्рдХрд░ рдиे рдЙрди्рд╣ें рднрд░рдкूрд░ рд╕рд╣рдпोрдЧ рднी рджिрдпा। рдЬрдм рд╡े рдорд╣ाрд░ाрдЬा рдмрдб़ोрджрд░ा рдХे рд╕ैрдиिрдХ рд╕рдЪिрд╡ рдХे рдиाрддे рдХाрдо рдХрд░рддे рдеे, рддो рдЪрдкрд░ाрд╕ी рдЙрди्рд╣ें рдлाрдЗрд▓ें рдлंेрдХ рдХрд░ рджेрддा рдеा।
рдпрд╣ рджेрдЦрдХрд░ рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдиौрдХрд░ी рдЫोрдб़ рджी рддрдеा рдоुрдо्рдмрдИ рдоें рдк्рд░ाрдз्рдпाрдкрдХ рд╣ो рдЧрдпे। 1923 рдоें рд╡े рд▓рди्рджрди рд╕े рдмैрд░िрд╕्рдЯрд░ рдХी рдЙрдкाрдзि рд▓ेрдХрд░ рднाрд░рдд рд╡ाрдкрд╕ рдЖрдпे рдФрд░ рд╡рдХाрд▓рдд рдХрд░рдиे рд▓рдЧे। рдЗрд╕ी рд╕ाрд▓ рд╡े рдоुрдо्рдмрдИ рд╡िрдзाрдирд╕рднा рдХे рд▓िрдП рднी рдиिрд░्рд╡ाрдЪिрдд рд╣ुрдП; рдкрд░ рдЫुрдЖрдЫूрдд рдХी рдмीрдоाрд░ी рдиे рдпрд╣ां рднी рдЙрдирдХा рдкीрдЫा рдирд╣ीं рдЫोрдб़ा।
1924 рдоें рднीрдорд░ाрд╡ рдиे рдиिрд░्рдзрди рдФрд░ рдиिрд░्рдмрд▓ों рдХे рдЙрдд्рдеाрди рд╣ेрддु ‘рдмрд╣िрд╖्рдХृрдд рд╣िрддрдХाрд░िрдгी рд╕рднा’ рдмрдиाрдпी рдФрд░ рд╕ंрдШрд░्рд╖ рдХा рд░ाрд╕्рддा рдЕрдкрдиाрдпा। 1926 рдоें рдорд╣ाрдб़ рдХे рдЪाрд╡рджाрд░ рддाрд▓ाрдм рд╕े рдпрд╣ рд╕ंрдШрд░्рд╖ рдк्рд░ाрд░рдо्рдн рд╣ुрдЖ। рдЬिрд╕ рддाрд▓ाрдм рд╕े рдкрд╢ु рднी рдкाрдиी рдкी рд╕рдХрддे рдеे, рдЙрд╕рд╕े рдкाрдиी рд▓ेрдиे рдХी рдЕрдЫूрдд рд╡рд░्рдЧाें рдХो рдордиाрд╣ी рдеी। рдбा0 рдЖंрдмेрдбрдХрд░ рдиे рдЗрд╕рдХे рд▓िрдП рд╕ंрдШрд░्рд╖ рдХिрдпा рдФрд░ рдЙрди्рд╣ें рд╕рдлрд▓рддा рдоिрд▓ी। рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдЕрдиेрдХ рдкुрд╕्рддрдХंे рд▓िрдЦीं рддрдеा ‘рдоूрдХрдиाрдпрдХ’ рдиाрдордХ рдкाрдХ्рд╖िрдХ рдкрдд्рд░ рднी рдиिрдХाрд▓ा।
рдЗрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ 1930 рдоें рдиाрд╕िрдХ рдХे рдХाрд▓ाрд░ाрдо рдорди्рджिрд░ рдоें рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдХो рд▓ेрдХрд░ рдЙрди्рд╣ोंрдиे рд╕рдд्рдпाрдЧ्рд░рд╣ рдПрд╡ं рд╕ंрдШрд░्рд╖ рдХिрдпा। рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдкूрдЫा рдХि рдпрджि рднрдЧрд╡ाрди рд╕рдмрдХे рд╣ैं, рддो рдЙрдирдХे рдорди्рджिрд░ рдоें рдХुрдЫ рд▓ोрдЧों рдХो рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдХ्рдпों рдирд╣ीं рджिрдпा рдЬाрддा ? рдЕрдЫूрдд рд╡рд░्рдЧों рдХे рдЕрдзिрдХाрд░ों рдХे рд▓िрдП рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдХрдИ рдмाрд░ рдХांрдЧ्рд░ेрд╕ рддрдеा рдм्рд░िрдЯिрд╢ рд╢ाрд╕рди рд╕े рд╕ंрдШрд░्рд╖ рдХिрдпा।
рднाрд░рдд рдХे рд╕्рд╡рддрди्рдд्рд░ рд╣ोрдиे рдкрд░ рдЙрди्рд╣ें рдХेрди्рдж्рд░ीрдп рдорди्рдд्рд░िрдоंрдбрд▓ рдоें рд╡िрдзि-рдорди्рдд्рд░ी рдХी рдЬिрдо्рдоेрджाрд░ी рджी рдЧрдпी। рднाрд░рдд рдХा рдирдпा рд╕ंрд╡िрдзाрди рдмрдиाрдиे рдХे рд▓िрдП рдЧрдаिрдд рд╕рдоिрддि рдХे рд╡े рдЕрдз्рдпрдХ्рд╖ рдеे। рдЗрд╕ рдиाрддे рдЙрди्рд╣ें 'рдЖрдзुрдиिрдХ рдордиु' рдХрд╣рдиा рдЙрдЪिрдд рд╣ी рд╣ै।
рд╕ंрд╡िрдзाрди рдоें рдЫुрдЖрдЫूрдд рдХो рджंрдбрдиीрдп рдЕрдкрд░ाрдз рдмрдиाрдиे рдХे рдмाрдж рднी рд╡рд╣ рд╕рдоाрдЬ рдоें рдмрд╣ुрдд рдЧрд╣рд░ाрдИ рд╕े рдЬрдоी рдеी। рдЗрд╕рд╕े рд╡े рдмрд╣ुрдд рджुрдЦी рд░рд╣рддे рдеे। рдЕрди्рддрддः рдЙрди्рд╣ोंрдиे рд╣िрди्рджू рдзрд░्рдо рдЫोрдб़рдиे рдХा рдиिрд╢्рдЪрдп рдХिрдпा। рдпрд╣ рдЬाрдирдХाрд░ी рд╣ोрддे рд╣ी рдИрд╕ाрдИ рдФрд░ рдоुрд╕рд▓рдоाрди рдиेрддा рдЙрдирдХे рдкाрд╕ рддрд░рд╣-рддрд░рд╣ рдХे рдк्рд░рд▓ोрднрди рд▓ेрдХрд░ рдкрд╣ुँрдЪ рдЧрдпे; рдкрд░ рднाрд░рддрднрдХ्рдд рдбा. рдЕрдо्рдмेрдбрдХрд░ рдЬाрдирддे рдеे рдХि рдЗрди рд╡िрджेрд╢ी рдордЬрд╣рдмों рдоें рдЬाрдиे рдХा рдЕрд░्рде рджेрд╢ рд╕े рдж्рд░ोрд╣ рд╣ै। рдЕрддः рд╡िрдЬрдпाрджрд╢рдоी (14 рдЕрдХ्рддूрдмрд░, 1956) рдХो рдиाрдЧрдкुрд░ рдоें рдЕрдкрдиी рдкрдд्рдиी рддрдеा рд╣рдЬाрд░ों рдЕрдиुрдпाрдпिрдпों рдХे рд╕ाрде рдЙрди्рд╣ोंрдиे рднाрд░рдд рдоें рдЬрди्рдоे рдмौрдж्рдз рдордд рдХो рдЕंрдЧीрдХाрд░ рдХिрдпा। рдпрд╣ рднाрд░рдд рддрдеा рд╣िрди्рджू рд╕рдоाрдЬ рдкрд░ рдЙрдирдХा рдмрд╣ुрдд рдмрдб़ा рдЙрдкрдХाрд░ рд╣ै।
рдЫрд╣ рджिрд╕рдо्рдмрд░, 1956 рдХो рдЗрд╕ рдорд╣ाрди рджेрд╢рднрдХ्рдд рдХा рджेрд╣ाрди्рдд рд╣ुрдЖ।



No comments:
Post a Comment